Inwoners van Hoorn, Blokker en Zwaag, collega’s en Voorzitter,
Ook 100 jaar geleden was er een enorme woningnood en raasde een virus, de Spaanse griep, door het land. In mijn geboortedorp Zandvoort zaten als noodopvang, twee gezinnen in een loods van de gemeente tussen de varkens die daar ook overwinterden. Eén van die gezinnen was dat van Weduwe Drommel, mijn overgrootmoeder en haar zeven kinderen, waar mijn opa er een van was. De barre omstandigheden waarin zij zaten was onderwerp van de raadsvergadering op 6 september 1919.
Mijn overgrootmoeder was lichamelijk beperkt. Ze had als kind polio gehad, en steun of een uitkering voor weduwen was er niet. Stemrecht voor vrouwen zou pas een paar weken na deze raadsvergadering worden ingevoerd.
De voorzitter vond het niet nodig om noodwoningen te regelen en hield een eigenschuld-dikke-bult verhaal. Maar drie raadsleden kwamen wél voor ze op. Ze gingen achter deze gezinnen staan en pleitten voor noodwoningen.
De bestrijding van onrecht: toen en nu nog altijd actueel en één van de belangrijkste motieven voor mij om actief te zijn in de politiek.
Waar we maar kunnen zal GroenLinks proberen de verschillen tussen arm en rijk te verkleinen. Om zo de kansen voor iedereen eerlijk te verdelen en op te komen voor mensen in nood. Vanuit het principe van rechtvaardigheid en vertrouwen.
Er is helaas nog veel hetzelfde als 100 jaar geleden. Na jaren van rechts beleid hebben we nog steeds een enorme woningnood en is er veel te weinig geld voor de jeugdzorg en de ondersteuning van onze kwetsbaren.
Links moest toen en links moet nú ook. Want de tweedeling tussen arm en rijk, degenen die hebben en degenen die niet hebben, wordt almaar groter. En de klimaatcrisis gaat dat, als we die niet aanpakken, nog veel erger maken.
Gaat de gasprijs omhoog en je hebt genoeg geld? Je laat je huis isoleren en neemt een elektrische warmtepomp. Maar kun je maar net aan rondkomen dan duwt dit je kopje onder. Samen met SoHo en PvdA dienen we hier dan ook een motie over in.
GroenLinks wil betaalbare woningen in een groen Hoorn Blokker en Zwaag. Goed geïsoleerde en comfortabele woningen met voldoende openbaar groen in de buurt voor iedereen. Goede zorg zonder lange wachtlijsten voor iedereen en met name voor onze jeugd die zware klappen te verduren heeft gekregen door de corona maatregelen.
Vergeleken met een eeuw geleden is er ook veel veranderd, en veel is beter geworden. De gezondheidszorg, de algemene weduwen en wezen wet, nu de ANW en het vrouwenkiesrecht is er ook. 100 jaar lijkt misschien lang geleden en ver weg, maar mijn opa heeft mijn oudste zoon nog vastgehouden, trots en blij. Dat is dus 100 jaar. Die oudste van mij, nu horecaondernemer hier in Hoorn en mijn opa zijn voor mij die 100 jaar samengevat en maken het tastbaar.
De grootste verandering is echter niet uit het verleden, maar ligt in de toekomst. Het is een verandering zo groot en ingrijpend dat het voor sommigen maar moeilijk voor te stellen is en zij geneigd waren –en sommigen zelfs nu nog zijn– om weg te kijken of de klimaatverandering te ontkennen.
Jarenlang hadden ze kunnen weten, moeten weten en wisten ze ook dat de klimaatcrisis een bedreiging is van ongekende proporties. GroenLinks zegt dit al jaren, maar winstbejag, aandeelhouders en eigen belang gaan nog altijd voor en ná ons de zondvloed.
De klimaatverandering is een enorme bedreiging, het is al begonnen en we moeten nú handelen om de gevolgen zoveel mogelijk te beperken en klaar te zijn voor dat wat we al niet meer kunnen tegengaan. Groen moet nú!
Dan onze raadsinstrumenten:
- Samen met de Christen Unie, D66, GroenLinks, PvdA dienen wij een motie in over de Bouweisen voor waterberging en vergroening bij bouwprojecten, die een bijdrage levert aan het tegen gaan en voorbereiden op de klimaatverandering.
- Indexeren prijscompensatie subsidieontvangers
Een amendement dat een einde maakt aan de sluipbezuinigingen op de subsidies die wij verlenen, dienen wij in met Fractie Tonnaer en een flink aantal andere fracties. Culturele en maatschappelijke instellingen en verenigingen zijn enorm belangrijk voor onze stad en dorpen en zij verdienen dit krachtige signaal en de steun van hun stadsbestuur.
- Dan hebben we een vraag aan het college. Een paar maanden geleden is het initiatief Safestreets van GroenLinks en Eénhoorn aangenomen. Safestreets gemeente zijn betekent onder andere dat het voor iedereen veilig is op straat, dat twee mannen hand in hand kunnen wandelen, en dat je veilig naar huis kunt fietsen, overdag en ’s nachts.
Wij zagen dit niet expliciet in de begroting staan. Maar het lijkt ons logisch dat dit onder de veiligheidsambitie valt en dat er daar ook geld voor is binnen dat budget. Graag een reactie van de portefeuillehouder hierop.
GroenLinks wil graag een suggestie doen. In 2023 gaat hopelijk het verbouwde Westfries Museum weer open, en als gemeente geef je dan vaak een mooi cadeau. We staan er dan alleen financieel niet al te goed voor en nou dachten wij, als we nou eens dat beeld dat vlak bij het museum op de Roode Steen staat als cadeau geven, dan kunnen ze het misschien in hun tuin zetten. Zo hebben zij een mooi aandenken en het kost ons bijna niks. Het is effe een tip, hoor… Denk er maar even over na, maar het is toevallig ook precies 150 jaar na de afschaffing van de slavernij. Ik zeg: twee vliegen in één klap, doen!
Tot slot voorzitter,
Wij waren van plan een amendement in te dienen om de budgetten van de duurzaamheidsleningen te vergroten. Maar –en dat krijg je met een GroenLinks wethouder in het college– dit staat komende maand al als voorstel op de agenda. Daarom, en ook een beetje omdat hij vandaag 40 jaar is geworden, hoop ik dat u mij toestaat hem een kleinigheidje te overhandigen.